Viêm da cơ địa: Nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết, phương pháp chẩn đoán và điều trị chuẩn theo chuyên gia y tế

Tìm hiểu chung: Viêm da cơ địa là gì?

Bệnh viêm da cơ địa còn có tên gọi khác là chàm thể tạng, eczema, sẩn ngứa Besnier, hoặc Lichen đơn dạng mạn tính. Đây là một căn bệnh da liễu chưa xác định chính xác nguyên nhân. Bệnh có thể biểu hiện ở các giai đoạn cấp tính, bán cấp tính hoặc mạn tính gây ảnh hưởng thẩm mỹ và làm người bệnh khó chịu. Các đặc điểm chung của viêm da cơ địa bao gồm: Da bị đỏ, khô, có vảy và ngứa.

Đối với trẻ nhỏ, các nốt viêm da cơ địa thường xuất hiện ở mặt, cẳng chân, bàn chân, cánh tay và bàn tay. Đối với người trưởng thành, bệnh thường biểu hiện ở khuỷu tay, đầu gối, bàn tay, bàn chân, cổ và mặt. Viêm da cơ địa có thể gây ngứa dữ dội rất khó chịu. Qua thời gian, các vùng da khô ngứa có thể trở nên dày, cứng và sẫm màu hơn.

Viêm da cơ địa ảnh hưởng nghiêm trọng đến thẩm mỹ

Đi tìm chính xác nguyên nhân gây viêm da cơ địa là gì?

Nguyên nhân gây bệnh viêm da cơ địa hiện vẫn chưa được Y học hiện đại xác định rõ. Về cơ bản, viêm da cơ địa là tình trạng viêm nhiễm do phản ứng của hệ miễn dịch và mối quan hệ mật thiết đến yếu tố di truyền.

Cụ thể, các yếu tố làm tăng nguy cơ viêm da cơ địa như sau:

- Gen di truyền: Ước tính khoảng 80% các trường hợp viêm da cơ địa có liên quan đến yếu tố di truyền. Nếu trong gia đình bạn có bố hoặc mẹ từng mắc các bệnh dị ứng (viêm mũi dị ứng, viêm xoang, hen suyễn...), nguy cơ mắc viêm da cơ địa sẽ cao hơn.

- Do tác nhân từ môi trường và lối sống: Thói quen tắm nước nóng quá lâu, tiếp xúc với xà phòng, chất tẩy rửa, vải tổng hợp, len, phấn hoa, bụi, stress, thức ăn gây dị ứng (trứng, sữa, đậu nành, cá,…) đều có thể gây viêm da cơ địa.

Top nguyên nhân hàng đầu gây viêm da cơ địa

Dấu hiệu nhận biết bệnh viêm da cơ địa

Viêm da cơ địa có thể gặp ở trẻ sơ sinh, trẻ em, người lớn với các biểu hiện khác nhau như sau:

1. Triệu chứng viêm da cơ địa ở trẻ sơ sinh

- Da khô, ngứa và có vảy.

- Phát ban trên da đầu hoặc má.

- Phát ban có thể gây nổi mụn nước và chảy dịch trong suốt.

- Khó ngủ do ngứa da.

- Nhiễm trùng da do gãi.

Trẻ sơ sinh là độ tuổi dễ mắc viêm da cơ địa nhất

2. Triệu chứng viêm da cơ địa ở trẻ em

- Phát ban ở các nếp gấp của khuỷu tay, đầu gối hoặc cả hai.

- Các mảng da có vảy tại vị trí phát ban.

- Đốm da sáng hoặc tối.

- Da trở nên dày và cứng.

- Da khô và có vảy.

- Phát ban trên cổ và mặt, đặc biệt là quanh mắt.

Viêm da cơ địa có thể tiến triển nặng ở trẻ em

3. Triệu chứng viêm da cơ địa ở người lớn

Người lớn bị viêm da cơ địa có xu hướng gặp tình trạng da khô và có vảy. Người lớn thường bị viêm da cơ địa ở nếp gấp của khuỷu tay, đầu gối hoặc cả hai, sau gáy, trên mặt, quanh mắt.

Người lớn bị viêm da cơ địa từ khi còn nhỏ có thể có các mảng da bị đổi màu hoặc sần sùi, dễ bị kích ứng. Một số người bị viêm da cơ địa thời thơ ấu có thể không có triệu chứng trong nhiều năm cho đến khi bệnh tái phát sau này ở tuổi trưởng thành.

Tổn thương da, ngứa ngáy, khó chịu vì viêm da cơ địa cũng xảy ra ở người lớn

Biến chứng nghiêm trọng của viêm da cơ địa

Viêm da cơ địa gây ngứa khiến da có thể bị nứt, trầy xước, tăng nguy cơ bị nhiễm khuẩn hoặc virus, đặc biệt nếu càng gãi vào những vùng đang sưng viêm. Trong đó nghiêm trọng nhất phải kể đến là nhiễm trùng do virus Eczema herpeticum dẫn đến:

- Các dấu hiệu viêm da cơ địa trầm trọng hơn.

- Hình thành mụn nước có thể vỡ ra và để lại vết loét hở.

- Sốt, run rẩy hoặc mệt mỏi.

Ngoài ra, viêm da cơ địa còn gây mất thẩm mỹ, ngứa dai dẳng dẫn đến ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống và tâm trạng của người bệnh.

Hình ảnh bệnh nhân bị thương tổn nghiêm trọng vì viêm da cơ địa

Chẩn đoán bệnh viêm da cơ địa chuẩn theo phác đồ y tế

Để chẩn đoán viêm da cơ địa, bác sĩ chuyên khoa sẽ thực hiện các biện pháp thăm khám như sau:

1. Khám lâm sàng

Tiêu chuẩn chính để chẩn đoán bệnh thường bao gồm:

- Ngứa.

- Vị trí và biểu hiện điển hình của tổn thương: lichen hóa (mảng sậm màu, dày hơn bình thường và kèm theo ngứa kinh niên) ở các nếp gấp đối với trẻ em hoặc thành dải ở người lớn; trên khuôn mặt và mặt duỗi các chi ở trẻ em và trẻ sơ sinh.

- Phát ban tái phát hoặc mạn tính.

- Tiền sử bản thân hoặc gia đình có mắc các bệnh dị ứng.

Tiêu chuẩn phụ để chẩn đoán bao gồm:

- Khô da, vảy cá, dày sừng nang lông, tăng đường kẻ lòng bàn tay.

- Viêm da ở tay, chân.

- Chàm vú, viêm môi, vảy phấn, nếp ở cổ.

- Tổn thương nặng lên dưới ảnh hưởng của các yếu tố môi trường và tâm lý.

- Ngứa khi bài tiết mồ hôi.

- Tăng IgE huyết thanh.

- Tăng sắc tố quanh mắt.

- Dấu hiệu Dennie-Morgan (mi mắt dưới có 2 nếp gấp).

- Viêm kết mạc.

- Giác mạc hình chóp.

- Đục thủy tinh thể dưới bao sau.

Theo tài liệu y khoa, để chẩn đoán viêm da cơ địa cần phải có ≥ 3 tiêu chuẩn chính kết hợp với ≥ 3 tiêu chuẩn phụ.

2. Xét nghiệm cận lâm sàng

- Xét nghiệm máu: Phát hiện tăng nồng độ IgE trong huyết thanh.

- Xét nghiệm mô bệnh học: Lớp thượng bì có xốp bào xen kẽ với hiện tượng á sừng; trung bì có sự xâm nhập của bạch cầu lympho, mono, dưỡng bào, có hoặc không có các tế bào ái kiềm. Trường hợp lichen hóa có hiện tượng tăng sản thượng bì.

- Test lẩy và test áp bì: Giúp bác sĩ xác định chính xác nguyên nhân gây dị ứng.

Xét nghiệm máu giúp chẩn đoán viêm da cơ địa chính xác hơn

Phương pháp điều trị viêm da cơ địa mới nhất hiện nay

1. Điều trị bằng thuốc

- Thuốc kháng histamin: Có thể giúp giảm ngứa và một số loại còn có tác dụng an thần, gây ngủ. Một số loại thuốc kháng histamin đường uống được sử dụng để điều trị viêm da cơ địa bao gồm: cetirizin, clorpheniramin, diphenhydramin, doxylamin, fexofenadin.

- Corticosteroid tại chỗ: Như hydrocortison, có thể giúp giảm viêm và ngứa. Chúng có các dạng như: gel, kem, kem dưỡng da, thuốc mỡ.

- Thuốc ức chế calcineurin bôi tại chỗ: Tacrolimus và pimecrolimus dạng bôi.

Người bệnh cần tuân thủ phác đồ điều trị, không sử dụng vượt quá liều lượng được ghi trên nhãn hoặc theo khuyến cáo của bác sĩ để tránh tác dụng phụ.

2. Điều trị bằng liệu pháp quấn ướt

Liệu pháp quấn ướt là một phương pháp điều trị tích cực, hiệu quả đối với bệnh chàm nghiêm trọng. Nó thường gồm 2 bước sau:

- Bôi thuốc mỡ corticosteroid lên vết thương.

- Quấn quanh vết thương bằng một miếng gạc ướt, bên trên phủ một lớp gạc khô.

- Phương pháp này chỉ áp dụng cho người bị viêm da cơ địa có tổn thương nặng và lan rộng. Bác sĩ chuyên khoa sẽ là người trực tiếp tiến hành liệu pháp quấn ướt.

Liệu pháp quấn ướt giảm bớt khó chịu trên da

3. Điều trị bằng quang trị liệu

Phương pháp điều trị này được sử dụng cho những người không cải thiện triệu chứng bằng các phương pháp điều trị tại chỗ hoặc bị viêm da cơ địa bùng phát trở lại sau khi điều trị. Hình thức đơn giản nhất của quang trị liệu là để vùng da bị bệnh tiếp xúc với lượng ánh sáng mặt trời tự nhiên được kiểm soát. Các hình thức khác sử dụng tia UVB dải rộng, UVB dải hẹp, UVA đơn độc hoặc kết hợp với thuốc.

Mặc dù liệu pháp ánh sáng hiệu quả, nhưng lâu dài có những tác hại, bao gồm lão hóa da sớm, thay đổi màu da (tăng sắc tố da) và tăng nguy cơ ung thư da. Vì những lý do này, liệu pháp quang trị liệu ít được sử dụng ở trẻ nhỏ và không dùng cho trẻ sơ sinh.

4. Điều trị tại nhà

Biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất là duy trì độ ẩm cho làn da của bạn. Điều này giúp cải thiện chức năng của hàng rào bảo vệ da, làm cho da khỏe mạnh hơn và ít bị viêm hơn, đồng thời tạo ra một hàng rào tốt hơn chống lại các chất gây dị ứng và kích ứng.

Ngoài ra, hãy tuân thủ sử dụng các thuốc chống dị ứng theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc dược sĩ, và hạn chế tối đa việc gãi vào vùng da bị tổn thương. Đối với trẻ em, việc cắt móng tay và đưa trẻ đi tất hoặc găng tay vào ban đêm có thể hữu ích.

Trong sinh hoạt, người bệnh cũng cần chú ý một số điều dưới đây để tránh bệnh diễn biến nghiêm trọng hơn: 

- Tránh gãi các vùng da đang bị viêm.

- Tránh tiếp xúc với những vật có thể làm xước da.

- Tránh sử dụng xà phòng mạnh, chất tẩy rửa, sản phẩm có mùi hương, thuốc nhuộm hoặc nước hoa.

- Tránh chà lên vùng da khô quá lâu.

- Tránh tiếp xúc với các chất gây dị ứng như bụi, phấn hoa, nấm mốc và một số loại thực phẩm.

- Tránh tiếp xúc với nhiệt độ quá nóng hoặc quá lạnh.

- Không nên ăn những thực phẩm làm gia tăng dị ứng. 

Top thực phẩm người mắc viêm da cơ địa nên ăn hàng ngày

5. Điều trị ở trẻ em

Điều trị viêm da cơ địa ở trẻ em cần phải tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa để tránh những tác dụng phụ nguy hiểm. Trường hợp viêm da cơ địa thông thường chỉ cần bôi thuốc ngoài da theo hướng dẫn. Nếu trẻ có kèm theo phát ban và nhiễm trùng cần được uống kháng sinh theo chỉ định.

Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể đề nghị sử dụng thuốc kháng histamin đường uống để giảm ngứa và gây buồn ngủ, điều này có thể hữu ích cho tình trạng ngứa và khó chịu vào ban đêm. Tuy nhiên, thuốc kháng histamin có tác dụng gây buồn ngủ có thể ảnh hưởng tiêu cực đến kết quả học tập của một số trẻ.

Tạm kết

Nội dung bài viết đã cung cấp thông tin về bệnh viêm da cơ địa, nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả. Bạn muốn được tư vấn thêm về bệnh viêm da cơ địa, cách ăn uống, sinh hoạt đúng đắn nhất, bạn hãy liên hệ hotline: 0975. 857. 275 để dược sĩ của Khang Mạch Linh HSP tư vấn thêm.

ĐẶT MUA KHANG MẠCH LINH - HSP

Giá bán lẻ

Hộp 60 viên: 380.000Đ/HỘP

Họ và tên(*)

Số điện thoại(*)

Địa chỉ nhận hàng(*)

Sản phẩm	Đơn giá	Số lượng	Thành tiền
Khang Mạch Linh HSP hộp 60 viên	380.000		0
Giá này chưa bao gồm chi phí vận chuyển. Nếu có, Chúng tôi sẽ xác nhận đơn hàng với Quý khách qua điện thoại. Trân trọng cảm ơn		Tổng	0

Tư vấn cước miễn phí:

Hotline: 0975.857.257

Đặt mua